Utangulizi
- Kunyambua kitenzi ni kukiongeza viambishi tamati ili kukipa maana tofauti.
Aina za Minyambuliko/Kauli za Vitenzi
Kutenda
- Hali ya kawaida ya kitenzi.
k.m
- funika
- choma
Kutendatenda
- Hali ya kitenzi kurudiwa.
km.
Kutendea
- Kwa niaba ya
- Badala ya
- Sababu
- Kuonyesha kitumizi
- Mwendo wa kitu kuelekea kingine
Kutendwa
- Huonyesha nomino iliyoathiriwa na kitenzi.
Kutendewa
- Humaanisha kitendo kimetendwa na mtu badala au kwa niaba ya mtu mwingine.
Kutendana
- Unamtenda mtu jambo naye anakutenda jambo lilo hilo.
Kutendeana
- Unamtendea mtu jambo naye anakutendea jambo lilo hilo.
Kutendeka
- Uwezekano wa kitendo kufanyika
Kutendesha
- Mtu au kitu kusababisha kufanyika kwa kitendo.
Kutendeshea
- Kusababisha kitendo kitendeke kwa niaba ya mwingine.
Kutendeshwa
- Kusababishwa kufanya jambo.
Kutendeshewa
- Mtu kusababishwa kitendo kitendeke kwa niaba yake.
Kutendeshana
- Kusababisha kitendo kitendeke kwa mtu naye anasababisha kitendo kicho hicho kitendeke kwako.
Kutendesheana
- Kusababisha kitendo kitendeke kwa niaba ya mtu naye anasababisha kitendo kicho hicho kitendeke kwa niaba yako.
Kutendesheka
- Kitendo fulani kinaweza kusaababishwa.
Kutendama
- Kuwa katika hali fulani bila ya mabadiliko.
- lala-lalama
- ficha-fichama
- shika-shikama
- ganda-gandama
- chuta-chutama
- funga-fungama
- kwaa-kwama
- unga-ungama
- andaa-andama
- saki-sakama
Kutendata
- Hali ya mgusano au kushikanisha vitu viwili.
- paka-pakata
- fumba-fumbata
- kokoa-kokota
- okoa-okota
- kama-kamata
Kutendua
- Hali ya kinyume
- choma-chomoa
- funga-fungua
Kutenduka
- Kuweza kufanyika kwa hali ya kinyume.
- chomoka
- funguka
Mifano Katika Jedwali
TENDA | TENDEA | TENDANA | TENDEANA | TENDWA | TENDEWA | TENDEKA | TENDESHA | TENDESHANA |
fanya | fanyia | fanyana | fanyiana | fanywa | fanyiwa | fanyika | fanyisha | fanyishana |
lima | limia | limana | limiana | limwa | limiwa | limika | limisha | limishana |
pika | pikia | pikana | pikiana | pikwa | pikiwa | pikika | pikisha | pikishana |
lia | lilia | ? | liliana | ? | liliwa | lilika | liza | lizana |
kula | lia | lana | liana | liwa | liwa | lika | lisha | lishana |
penda | pendea | pendana | pendeana | pendwa | pendewa | pendeka | pendeza | pendezana |
omba | ombea | ombana | ombeana | ombwa | ombewa | ombeka | ombeza | ombezana |
tembea | tembelea | tembeleana | tembeleana | tembelewa | tembelewa | tembeleka | tembeza | tembezana |
abudu | abudia | abudiana | abudiana | abudiwa | abudiwa | abudika | abudisha | abudishana |
choma | chomea | chomana | chomeana | chomwa | chomewa | chomeka | chomesha | chomeshana |
Join our whatsapp group for latest updates
Tap Here to Download for 50/-
Get on WhatsApp for 50/-
Download Mnyambuliko wa Vitenzi - Sarufi na Matumizi ya Lugha Kiswahili Notes.
Tap Here to Download for 50/-
Get on WhatsApp for 50/-
Why download?
- ✔ To read offline at any time.
- ✔ To Print at your convenience
- ✔ Share Easily with Friends / Students